Badania mikrobiologiczne produktów kosmetycznych są ważne dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentom i są wymagane przez przepisy UE. Procedury testowania mikrobiologicznego są określone przez normy ISO i obejmują ocenę zarówno ilościową, jak i jakościową ocenę obecności mikroorganizmów w produktach. W celu identyfikacji konkretnych bakterii stosuje się różne podłoża hodowlane i techniki barwienia.
Każdy kosmetyk przechodzi ocenę jakości, którą potwierdza dwuczęściowy raport bezpieczeństwa. Pierwsza część raportu zawiera szczegółowe informacje dotyczące składu, właściwości fizykochemicznych, wyników badań mikrobiologicznych i toksykologicznych. Druga część raportu dotyczy informacji na etykiecie oraz kwalifikacji eksperta odpowiedzialnego za ocenę.
Do podstawowych badań mikrobiologicznych kosmetyków należą:
🔹 Ogólna liczba drobnoustrojów (bakterie mezofilne oraz drożdże i pleśnie)
🔹 Obecność Pseudomonas aeruginosa
🔹 Obecność Staphylococcus aureus
🔹 Obecność Candida albicans
🔹 Obecność Escherichia coli
Wykonuje się także tzw. Challenge Test w celu sprawdzenia skuteczności działania środka konserwującego lub układu konserwującego użytego do zakonserwowania produktu.
GMP
Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP) jest zestawem procedur mających zapewnić, że produkty, choć nie muszą być sterylne, nie zawierają szkodliwych organizmów, a poziom mikroorganizmów jest kontrolowany i stabilny lub maleje w czasie trwania produktu. Dobra Praktyka Produkcyjna obejmuje procedury produkcyjne, które skupiają się na higienie i zapobieganiu produkcji produktów o niskiej jakości oraz na zachowaniu jednorodności. W przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym i spożywczym przestrzeganie tych zasad jest szczególnie ważne ze względu na wpływ tych produktów na zdrowie konsumenta. Działania związane z GMP mają na celu zapewnienie powtarzalności i jednorodności produktów poprzez nadzór nad procesami produkcyjnymi od zakupu surowców do pakowania gotowego produktu.
Podsumowanie
Stopień ryzyka zanieczyszczenia mikrobiologicznego produktu zależy od jego cech sprzyjających wzrostowi drobnoustrojów i potencjalnego zagrożenia dla konsumentów. Wiele kosmetyków stwarza idealne warunki dla rozwoju mikroorganizmów ze względu na dużą zawartość wody, składniki odżywcze i neutralne pH. Jednak istnieją również produkty o niskim ryzyku zanieczyszczenia, dzięki właściwościom nieprzychylnym dla bakterii i grzybów. Skład, proces produkcji i rodzaj opakowania wpływają na ochronę produktu przed zanieczyszczeniem. Standardowe testy konserwacji są przeprowadzane, aby ocenić skuteczność środków ochronnych. Aby zapewnić stabilność konserwantów, zaleca się przeprowadzenie testów zarówno na etapie opracowywania receptury, jak i na gotowym produkcie znajdującym się w opakowaniu handlowym.
